czwartek, 9 lutego 2012

cree


Indianin z plemienia cree


Cree - z francuskiego Kristinaux, sami Cree zwali siebie Kenistonoag, a Dakotowie nazywali ich Shi-e-a-la. Nale żeli do algonkinskiej rodziny jezykowej. Zamieszkiwali w Kanadzie od Zatoki Jamesa do rzeki Saskatchewan. W pierwszej połowie XVII w. francuscy kupcy i misjonarze natkneli sie na Cree, którzy wkrótce zaczęli odgrywac wa na role jako przewodnicy i mysliwi dostarczajacy futer.  W 1667 r. angielska Hudson Bay Company rozpoczęła rywalizacje z Francuzami o wpływy na Cree.  W tym czasie Cree zawarli
przymierze z Assiniboinanai, co umoż liwiło im urządzanie wspólnych wypraw na południe, aż do Rzeki Czerwonej Północnej,  na terytorium obecnego USA, gdzie walczyli z Dakotami, Czarnymi Stopami i innymi plemionami. Broń palna oraz zachęty kompanii futrzarskich były dla Cree bodźcem do dalekich myśliwskich wypraw na zachód, północ i południe. Szlakami wytyczonymi przez nich wędrował szkocki kupiec i badacz Ameryki Północnej, urzednik kanadyjskiej North- West Fur Company, a zarazem komendant Fortu Chippewyan nad jeziorem Athabaska – Sir Alexander Mackenzie oraz inni kupcy.
 Pózniejsza historia Cree ścisłe wiązała sie z poczynaniami Hudson Bay Company i North-West Fur Company. Dzięki swej waż nej roli w rozwoju handlu futrami Cree unikneli wydziedziczenia z własnej ziemi i eksterminacji. W czasie pierwszych kontaktów z białymi liczyli 20000 głów, a obecnie jest ich około 10 000.